Tegenwoordig liggen exotische landen goed in de markt. Verre reizen zijn het stokpaardje van menig reisagentschap. Hun folders staan volgestouwd met droomreizen en luxe-cruises. Maar is het echt nodig om zo ver te gaan om iets aparts te bewonderen ? Kent u de Fondry des Chiens, de Matricolo en de Roche Trouée ? Nee, kom dan maar even mee.
We volgen de weg tussen Philippeville en Mariembourg, twee stadjes die gesticht werden onder het bewind van Keizer Karel, het ene ter ere van zijn zoon Filips, het andere als hulde aan zijn zuster Maria. We verlaten de hoofdweg en langs smalle wegjes gaat het naar Nismes, een liefelijk klein dorpje dat ligt verscholen in het hartje van de vallei van de Eau Noire. We bevinden ons hier in de smalle kalkstrook die de Ardennen afzoomt. Wat u hier zal zien op het befaande plateau van de Abannets dat met zijn beboste kammen opdoemt ten oosten van onze halteplaats, had u nooit kunnen vermoeden.
Over de aard van de Abannets bestaan meningsverschillen en ook de oorsprong van de naam wordt vaak betwist. Voor de geologen zijn de Abannets de talrijke kloven die hier het kalkplateau insnijden. Volgens de historici slaat de naam eerder op het plateau zelf dat om de vele ravijnen een gebied was dat moest vermeden worden, alle menselijke aanwezigheid diende er gebannen wegens het gevaar voor man en vee. En met reden, want de bodem van de kloven is bezet met gegroefde monolieten. Het zijn zware afgronden met een diepte die tot dertig meter kan bedragen en een diameter die kan oplopen tot tweehonderd meter. Deze gapende diepten werden lang geleden gevormd, toen de kalkrots langzaam oploste in het water. Later raakte deze streek, net als zovele andere, overdekt door de zee, en de kloven vulden zich met sterk ijzerhoudend zand dat tot in de negentiende eeuw werd ontgonnen. Die afzetting is nog zichtbaar op de bodem van sommige Abannets. De ijzerindustrie is zeer oud in deze streek. Ze gaat terug tot de Romeinse tijd. In de negentiende eeuw nog, vormden grote hopen metaalslakken, het restproduct van de ertsverwerking, een lange rij langs de weg van Nismes naar Saint-Joseph. Deze lange traditie van metaalbewerking leeft voor te Couvin waar de kachelsmederij ook vandaag nog een zekere omvang kent.
Sommige schrijvers duiden de ertswinning aan als oorsprong van de naam 'Fondry des Chiens'. Zonder twijfel is dit de beroemdste Abannet wegens zijn afmetingen.Een oude traditie wil dat de chiens (honden) niets anders waren dan ongelovigen of heidenen, en dat de term werd gebruikt om personen afkomstig van buiten de streek aan te duiden. Volgens een andere traditie zou deze mysterieuze naam te verklaren zijn door het feit dat de bewoners van de streek hun doden honden in deze kloof gooiden. Maar de naam doet er in feite weinig toe. Het grillige reliëf verdient al onze aandacht. De gladde wanden en de kleine rotsnaalden op de bodem vormen een waar maanlandschap, een speelse bouwwerf, een uitstekend oefenterrein voor alpinisten en speologen in spe.
We keren terug naar Nismes en volgen, aan de andere kant van de vallei, het pad dat ons leidt naar het plateau van het Bois Mousty. Temidden de dennebossen gaapt daar aan onze voeten een geweldige, trechtervormige diepte : de Matricolo. Het is nog één van die bodemloze kloven, waarvan de wanden diep in de kalksteen zijn uitgegraven. Langs enkele glibberige treden kan men er naar beneden. Een plaatselijke legende verhaalt, zonder meer bijzonderheden te geven, dat in de loop van de vorige eeuw, arbeiders die met de ontginning van het ijzererts bezig waren, op een dag het onheilspellende geluid van instortingen hoorden. In paniek klommen ze terug naar boven. Ongetwijfeld meenden ze aan de duivel ontsnapt te zijn. Hoewel het verhaal in de volksmond onvermijdelijk wat 'sterker' is geworden, toch zou het er kunnen op wijzen dat deze kloof in verbinding staat met de ondergrondse loop van de Eau Noire. De ware toedracht blijft een raadsel. Ook de naam Matricolo zelf is raadselachtig. Zou ze ontstaan zijn uit een verbastering van de persoonsnaam Mathieu Colot tot Mati Colot en dan verder tot Matricolo in de loop van de eeuwen ? Het is maar een veronderstelling. Geen mens herinnert zich Mathieu Colot .... als hij ooit bestaan heeft tenminste.