Het
klimaatverschil tussen het noord- en het zuidpoolgebied hangt samen
met het feit dat een watermassa de eenmaal ontvangen warmte langer
vasthoudt dan een landmassa. Bovendien is het zuidpoolcontinent (ook
Antarctica genoemd) bedekt met een dikke korst ijs; bijna
dertig miljoen kubieke meter in totaal. Dat is ongeveer negentig
procent van al het ijs dat op onze planeet aanwezig is. Zou het door
de één of de andere reden smelten, dan zouden de waterhoogtes in
onze oceanen tot zo’n dertig meter stijgen en veel gebieden die
momenteel boven de waterspiegel liggen zouden gewoonweg in zee
verdwijnen.
De naam ‘Antarctica’
De naam Antarctica heeft een Griekse oorsprong. ‘Arktos’ is
het oud-Griekse woord voor ‘beer’ en was tevens de naam van het
sterrenbeeld ‘de Grote Beer’ (en bij uitbreiding daarvan, het
noorden). Het voorvoegsel ‘ant-’ (van ‘anti’) betekent : tegenover.
Letterlijk betekent Antarctica dus ‘het land tegenover het noorden’.
Leefmogelijkheid
Zowel het noord- als het zuidpoolgebied zijn onherbergzame
oorden. Wie gewoon is aan de dagelijkse afwisseling van zonneschijn
en duisternis kan zich maar moeilijk voorstellen dat onze planeet
ook gebieden kent waar de zon beurtelings een half jaar boven en een
half jaar onder de horizon staat ! Eén en ander is het gevolg van de
helling van de aardas ten opzichte van het reeds eerder genoemde
‘eclipticavlak’. Met dat vlak maakt de aardas een hoek van zo’n 66,5
graden. Het is wel zo dat de stand van die as in de ruimte steeds
dezelfde is. Als gevolg daarvan neigt het ene halfjaar het
noordelijk halfrond meer naar de zon en het andere halfjaar het
zuidelijke halfrond.
Aan de zonwaarts neigende pool blijft daardoor de zon een half jaar
lang op en aan de tegenoverliggende pool is het net andersom. Daar
blijft het zes maand lang nacht, en dat terwijl er ijzige
temperaturen heersen.