Hoe
zit de slaap in elkaar ?
De slaap bestaat uit vijf verschillende fasen of stadia. Het
eerste stadium treedt op bij de overgang van waken naar slapen. De slaap
is nog licht en de ogen rollen langzaam heen en weer. Op een EEG (electro-encefalogram)
zijn naar verhouding grote, niet dicht op elkaar volgende hersengolven
te zien. Het tweede stadium is de fase tussen de lichte slaap en de
diepe slaap uit het derde stadium. In dat derde stadium is de diepe
slaap begonnen. De slaper is dan moeilijk wakker te krijgen. De
hersengolven zijn traag en hebben een grote uitslag. Het vierde stadium
is de vervolgfase van de diepe slaap. Het EEG laat steeds het zogenaamde
deltaritme zien. Het laatste stadium is de periode van de REM-slaap, de
periode van de snelle oogbewegingen. De hersengolven wijzen op alertheid
en activiteit, maar het lichaam is nog in een diepe slaap. In deze fase
zouden de meeste dromen voorkomen. Een cyclus van deze vijf fasen duurt
ongeveer negentig minuten en begint dan weer van voren af aan. In de
loop van de nacht neemt de REM-slaap een steeds groter deel van de
cyclus in beslag, wat ten koste gaat van de diepe slaap.
Hoeveel uren slaap
heeft een volwassene nodig ?
Het is niet waar dat iedereen per nacht acht uur slaap zou nodig hebben.
Sommige mensen hebben genoeg aan zes uur slaap. De behoefte aan slaap is
persoonlijk en ook afhankelijk van de levenswijze van die persoon. Wie
denkt dat hij acht uur moet slapen, schept zelf een slaapprobleem.
Wanneer iemand gemakkelijk inslaapt, goed doorslaapt en zich 's ochtends
uitgerust voelt, doet het aantal uren slaap er niet toe.
Welke soorten
slapeloosheid bestaan er ?
Er zijn verschillende vormen van slapeloosheid. Een nacht van volledige
slapeloosheid komt zelden voor. Een 'slaapstoornis' (uren wakker liggen
voor het inslapen) komt vaak voor. Een ander probleem is het niet lekker
kunnen doorslapen en vaak wakker worden (de doorslaapstoornis). En
tenslotte kan de nachtrust worden verstoord door 's morgens vroeg wakker
te worden en dan niet meer te kunnen slapen.
Zijn
slaapproblemen altijd psychisch ?
Slaapproblemen hebben meestal - niet altijd - te maken met psychische
spanningen. Iemand kan als het ware de knop in zijn hoofd niet omdraaien
en blijft bezig met de zorgen van de dag. Daardoor kunnen de spieren
zich niet ontspannen. De spierspanning zorgt voor een continue prikkel
naar de hersenen, zodat de zenuwcellen in het slaapcentrum van de
hersenen bepaalde hersengebieden niet kunnen stilleggen.
Ontspanningsoefeningen of yoga kunnen helpen om die spierspanning te
verminderen.
Is zwaar
snurken een afwijking ?
Er zijn diverse oorzaken van snurken. Opvallend zwaar snurken kan
gepaard gaan met het slaapapnoe-syndroom, een slaapafwijking. Een apnoe
wil zeggen dat de ademhaling tijdelijk stokt. Gedurende minstens tien
seconden wordt er door de mond of neus niet in- of uitgeademd. De
oorzaak is een tijdelijke blokkade van de bovenste luchtwegen tijdens de
slaap en een verminderde werking van de ademhalingsspieren. De apnoe
gaat gepaard met zwaar snurken, zonder dat de slaper dit zelf merkt.
Bovendien wordt de slaap iedere keer onderbroken, de patiënt wordt even
wakker. Mensen die hieraan lijden klagen overdag vaak over slaperigheid
en kunnen last hebben van hoofdpijn, moeheid en prikkelbaarheid. Wanneer
mensen hier langdurig last van hebben kunnen hoge bloeddruk en
hartritmestoornissen voorkomen. |